Verslag Powerlab circulair sessie - 14 oktober

Beste deelnemer van de Powerlab Circulair,

Terwijl we deze nieuwsbrief schrijven, vind de klimaatconferentie in Glasgow plaats. Wereldleiders komen samen om plannen en maatregelen te bespreken die de opwarming van de aarde moeten beperken. Ondertussen, hier in Rotterdam Noord, bedenken we plannen en ideeën om onze stad meer circulair te maken. Sommige ideeën zijn klein, maar fijn. Enkele plannen zijn heel direct, andere zijn meer gericht op bewustwording en kennismaking, maar allemaal zijn ze aansprekend en activerend.

Misschien was je er zelf bij: op 16 september vond de Kick-off plaats van de POWERLAB CIRCULAIR, bij Stadscamping Rotterdam. Daarbij was de hoofdvraag: ‘wat kunnen we kweken in Noord?’ Bij het kweken van eetbaar groen, maar ook bloemen en bomen word je direct geconfronteerd met de cirkel van de seizoenen en de cirkel van het leven. De circulaire samenleving in het klein. Het begint met een zaadje, dat groeit uit tot een plant, waarvan je kunt oogsten, koken en eten. Het afval vormt weer compost en daarin kan je een nieuw zaadje planten. Maar er zijn meer cirkels die je vanuit het kweken kunt tekenen: de cirkel van het delen van zaden en opbrengst met mensen in de buurt, het samen koken en eten met bekenden en onbekenden, de cirkel van verhalen en kennis, over wat je kunt groeien en misschien oogsten.

Natuurlijk kunnen we met lokaal kweken van voedsel in Noord niet alle 52.000 inwoners van vers eten voorzien, maar het gaat er ons vooral om dat je zelf ervaart waar je eten vandaan komt. Daarnaast kunnen we het aantal voedselkilometers verminderen. Verse groenten en fruit die met het vliegtuig, boot of vrachtwagen naar Nederland komen, zorgen voor veel CO2 uitstoot en opwarming van de aarde.

Tijdens die eerste bijeenkomst hebben de 15 deelnemers een aantal ideeën ontwikkeld, die we op 14 oktober met een grotere groep van 30 mensen hebben uitgewerkt. Dit leverde waardevolle en aanvullende inzichten, ideeën en suggesties op.

Zo sprak Soesja bijvoorbeeld uit dat de ontmoeting met buurtgenoten en het samen snijden van rest-groenten voor de circulaire pompoensoep bijzonder was. Het bood haar de gelegenheid om op een andere manier kennis te maken met het onderwerp circulairiteit. Samen eten bereiden, koken en eten verbindt. Liselotte pleitte bij de ‘kweek-tafel’ voor veel kleine groene ‘pockets’ in de wijk, waar mensen zelf kruiden konden kweken. Eddy, Parel en Clara vonden dat we woekerende eetbare planten zoals munt, zevenblad, duizendknoop, daslook en brandnetel in plaats van ‘onkruid’ eigenlijk ‘ons-kruid’ moesten noemen. Het delen en verspreiden van recepten en informatie over de planten is dan heel belangrijk. Tanja verzamelde met haar tafelgenoten zaden van verschillende planten en samen met Lieke ontwierpen ze prototypes van zadenkastjes in de wijk. Marja van de Kas liet zien hoe eenvoudig ze zaden verzamelen en delen in bakjes van de chinees in hun zadenkastje.

Alle drie de onderwerpen draaiden om korte ketens, ontmoeting, samenwerken en verspreiden. Eten is een middel, zaadjes planten is zowel letterlijk als figuurlijk een goed idee. Door te starten met de cirkel van het groeien en kweken, wordt de stap naar circulair leven kleiner. Zijn rest-groenten wel afval? Kan je nog wat met de restjes van de rest-groenten? Wat doen we met planten die uitgebloeid zijn? Zij vormen letterlijk de grondstof voor nieuwe planten. Een plantje levert wel honderd zaden op. Dat is het beste voorbeeld van upcyclen.

Hoe gaan we nu verder, wat gaan wij doen en hoe kan jij hier bijdrage aan leveren? Dat lees je hieronder.

Volgende stap Powerlab Circulair

Op 13 november gaan we de ideeën en initiatieven presenteren en testen bij een groter publiek. Dit gaan we doen op de Oogstmarkt op het Noordplein tussen 10:00 en 17:00. Om de ideeën te kunnen testen bij een groter publiek hebben we prototypes nodig. Donderdag 11 november gaan we hiermee aan de slag en we nodigen je van harte uit om ons hierbij te assisteren. Ons atelier vind je in Delfshaven, Coolhaven 600, 3024 AR Rotterdam.  

Ben je er de vorige keer niet bij geweest, geen probleem! Je kan gewoon weer aansluiten bij een van de ideeën. Hieronder vind je een verslag van de afgelopen sessie bij Stadskwekerij de Kas.


In de eerste groep zijn we verder gegaan met het thema kweken. Wat kunnen we kweken in Rotterdam Noord en hoe kunnen we hier circulair mee omgaan?

KR-UIT-NOORD: Plantenbakken met kruiden in Noord beschikbaar voor de straat of de buren om de hoek. Dit zouden groene plekken/pockets kunnen zijn die verspreid zitten door heel Rotterdam Noord en daardoor beschikbaar zijn voor alle bewoners. Door het creëren van een duidelijk imago moet het zichtbaar worden welke plekken bij KR-UIT-NOORD horen en waar je dus van mag plukken.

Moeten de planten bakken worden gemaakt van restmateriaal uit Noord? Waar halen we dat vandaan? Hoe zien deze plantenbakken er uit? Moeten er bordjes komen die je in elke plantenbak, geveltuin of buurttuin kan prikken zodat het duidelijk is dat je uit deze tuin of plantenpot mag plukken? En welke informatie moet er op de bordjes staan?

Op 13 november willen we graag een aantal verschillende prototypes laten zien zodat buurtbewoners kunnen kiezen welke voor hun het meest aantrekkelijk zou zijn.

ON(S)KRUID: In het openbare groen van Rotterdam Noord vindt je zelden kruiden zoals munt, peterselie of koriander. Maar veel planten die wij als onkruid beschouwen, zoals zevenblad, de Japanse duizendknoop, brandnetels of daslook, kun je net zo goed in eten gebruiken.

Hoe wordt duidelijk welk on(s)kruid we kunnen eten? Met dezelfde bordjes van KR-UIT-NOORD? Waar zijn ze allemaal te vinden? En welke informatie is er nodig om te weten wat je met deze specifieke kruiden kan maken?


Bij groep twee gingen we door op de slagzin die naar bovenkwam tijdens de kick-off van Powerlab Circulair: De straat als supermarkt.

Er wordt elke dag onnodig veel voedsel weggegooid en hierdoor zijn er de afgelopen jaren steeds meer platforms en bedrijven die dit proberen tegen te gaan binnen de horeca en supermarkt branche. Maar hoe zit dit bij jou thuis? Of in je eigen straat, buurt of wijk? Tijdens deze tweede sessie werd besproken waar deze lokale reststromen zijn en hoe ze alsnog gebruikt kunnen worden. Er werden bestaande initiatieven gedeeld; app’s en winkels waar reststromen een nieuwe bestemming krijgen, zoals Olio en restaurant Boergondisch die op Instagram aangeeft als ze voedsel over hebben. Dit gebeurde terwijl de deelnemers van deze groep zelf ook groentes aan het snijden en bereiden waren. Zo kwamen ze tot de conclusie dat doordat zij gezamenlijk aan het koken waren de drempel laag was om over het onderwerp circulariteit en hun ervaringen met circulariteit te praten. Dus werd er gesproken hoe we dit middel kunnen inzetten binnen de straat, buurt of wijk om zowel het weggooien van voedsel tegen te gaan als het onderwerp circulariteit deel- en bespreekbaar te maken: POP-UP REST-AURANT

Op 13 november zal er een deel-soep gemaakt worden. Tijdens het maken van de soep bespreken we met elkaar de volgende vragen. Kunnen de boeren restgroente leveren? We zoeken contact met de boeren. We moeten van tevoren kennis maken met groepen in de wijk. Zij kunnen ons helpen met de vraag: waar moeten we heen?

Zouden er vaker deelsoep evenementen georganiseerd kunnen worden? Wellicht aan te vragen via opzoomer? Of een jaarlijks recycle festival in Noord? Wat zouden we daar dan kunnen doen?


Bij groep 3 hebben we het gehad over de ZADENBIEBS, kleine bibliotheekjes die door Rotterdam Noord verspreid worden, vergelijkbaar met de buurtbiebs (maar dan zaden i.p.v. boeken). Om meer te weten te komen over zaden hebben we zadenexpert Tanja Koning uitgenodigd die ons liet zien hoe je de zaden uit hun huls krijgt, hoe je ze schoon kunt maken en hoe je ze op de juiste manier kunt bewaren zodat ze in het voorjaar de grond in kunnen. Ook zijn er prototypes gemaakt hoe je de zaden eventueel geordend op een droge en donkere plek zou kunnen bewaren.

Bleef de vraag welke informatie we delen bij de zaden. Delen we de kennis over welk zaadje dit is, wanneer en hoe je het moet planten? Of willen we vertellen van wie het zaadje komt, koppelen aan een bewoner of straat? Of voegen we een recept toe zodat je weet wat je kan gaan maken als je kan oogsten?

Verschillende ideeën die wellicht in HET ZADEN-PLANTEN-BLOEMEN EN INSECTEN JOURNAAL zouden kunnen komen. Moeten er filmpjes komen? Of boekjes?

Bij de Bloklandstraat zijn ze bezig met een ZADEN-RUIL-ZUIL voor in hun straat. 13 november gaan we een prototype laten zien. Zou je ook zo’n zuil in je buurt willen? Waar moet ‘ie dan komen? En wie kan er zaden leveren om de zuilen te vullen?

We gaan zaden voorbereiden om te bewaren voor de lente en bespreken wat we willen toevoegen; info, geschiedenis of recept? Praten en verzamelen van verhalen, info en recepten.